Cổ tức là gì? Những điều cơ bản cần biết về cổ tức

Một trong những khoản lợi nhuận được nhiều người hướng đến khi đầu tư cổ phiếu là cổ tức. Nếu bạn là người mới và cũng quan tâm về chủ đề này thì đây chính xác là điểm bắt đầu tốt nhất. Các bạn nào chưa biết đến chứng khoán nên tham khảo bài viết dưới đây trước khi tiếp tục.

Tham khảo: Đầu tư chứng khoán là gì?

1. Cổ tức là gì?

Cổ tức là khoản lợi nhuận ròng được trả cho mỗi cổ phần bằng tiền mặt hoặc tài sản khác từ nguồn lợi nhuận được giữ lại của công ty, sau khi đã thực hiện các nghĩa vụ về tài chính.

Cổ tức là lợi nhuận mà cổ đông có thể nhận được

Bạn có thể hiểu một cách đơn giản về cổ tức như là một phần lợi nhuận sau thuế chia cho các cổ đông của công ty. Lưu ý quan trọng, cổ tức có thể trả bằng tiền mặt hoặc cổ phiếu và điều này sẽ sinh ra những khác biệt cơ bản, chúng ta sẽ nhắc đến trong phần sau.

Hãy hình dung về lợi nhuận mà công ty đạt được sau một năm, tất nhiên, công ty có lợi nhuận mới có cổ tức để chia cho cổ đông. Lợi nhuận sau thuế thường được chia làm hai phần, một phần dùng để đầu tư cho hoạt động kinh doanh, lập các quỹ,… phần còn lại dùng để trả cho các cổ đông gọi là cổ tức. Việc phân chia này sẽ được quyết định thông qua Đại hội cổ đông.

2. Ý nghĩa của cổ tức

Ý nghĩa cơ bản và quan trọng nhất của cổ tức chính là thể hiện được tình trạng hoạt động của công ty. Công ty có cổ tức càng lớn thể hiện lợi nhuận đạt được càng lớn, tức là hoạt động rất thành công và ngược lại. Nói cách khác, việc nhận được cổ tức giúp các cổ đông có thể niềm tin vào công ty mà họ nắm giữ cổ phiếu.

Ngày nay, bên cạnh việc mua bán cổ phiếu thì nhiều nhà đầu tư cũng bắt đầu chú ý đến cổ tức. Có thể thấy được hai điểm mạnh của loại hình đầu tư này chính là sự ổn định và ít rủi ro. Dưới đây là lịch sử chi trả cổ tức của các công ty có hoạt động tốt trong vài năm qua:

Lịch sử cổ tức công ty FPT

Lịch sử cổ tức công ty Vinamilk

3. Các hình thức trả cổ tức

Hiện nay, công ty có thể trả cổ tức bằng nhiều hình thức khác nhau như bằng tiền mặt, cổ phiếu, cổ phiếu thưởng, quyền mua cổ phiếu ưu đãi hay một số tài sản khác. Dù vậy, phổ biến nhất vẫn là hai hình thức trả cổ tức bằng tiền và bằng cổ phiếu:

• Cổ tức bằng tiền: Công ty sẽ trả cổ tức bằng tiền mặt vào tài khoản chứng khoán cho cổ đông. Mệnh giá cổ phiếu tại thị trường chứng khoán Việt Nam khi công ty trả bằng tiền mặt là 10.000vnđ/CP và không tính trên giá thị trường giao dịch hằng ngày.

Ví dụ: Ngày 17/8/2021 Công ty cổ phần FPT trả cổ tức năm 2021 bằng tiền với tỷ lệ 10% thì 1 cổ phiếu FPT nhận được: 10% x 10.000 = 1.000vnđ.

• Cổ tức bằng cổ phiếu: Công ty sẽ phát hành thêm cổ phiếu để trả cho cổ đông thay vì chuyển tiền mặt. Lưu ý là việc phát hành thêm này không làm thay đổi vốn chủ sở hữu hay tỷ lệ nắm giữ cổ phần của cổ đông, bởi vì, cổ phiếu này chỉ dùng để trả cổ tức.

Mặc dù, hình thức này chắc chắn không nhận được nhiều sự ủng hộ nhưng nó lại khá phổ biến. Đặc biệt, các công ty trong giai đoạn đang phát triển cần giữ lại nguồn tiền để tái đầu tư và mở rộng quy mô hoạt động thì đây là lựa chọn rất thường gặp. Khác với trả cổ tức bằng tiền, khi trả cổ tức bằng cổ phiếu, công ty sẽ đưa ra một tỷ lệ quy đổi.

Ví dụ: Ngày 20/5/2018 Công ty cổ phần FPT trả cổ tức bằng cổ phiếu với tỷ lệ 10:1, tương ứng với mỗi cổ đông đang nắm 10 cổ phiếu FPT sẽ nhận được thêm 1 cổ phiếu mới.

4. Cách nhận cổ tức

Rất đơn giản, chỉ cần bạn đang nắm giữ cổ phiếu trước ngày giao dịch không hưởng quyền thì sẽ nhận được cổ tức. Khi cổ phiếu bạn giữ đã được niêm yết thì phần cổ tức nhận được sẽ chuyển trực tiếp vào tài khoản chứng khoán của bạn, đối với cổ tức trả bằng tiền.

Chỉ cần nắm giữ cổ phiếu thì bạn sẽ nhận được cổ tức

Trường hợp công ty trả cổ tức bằng cổ phiếu thì sẽ mất từ 30 đến 60 ngày để cổ phiếu mới về đến tài khoản chứng khoán của bạn. Một trường hợp khác là loại cổ phiếu bạn giữ chưa được niêm yết (OTC) thì cần đến trực tiếp công ty để nhận cổ tức.

Trong đó, khái niệm ngày giao dịch không hưởng quyền để chỉ ngày mà nhà đầu tư sẽ không nhận được quyền lợi cổ đông khi mua cổ phiếu. Một số quyền có thể kể đến như quyền nhận cổ tức, tham dự Đại hội cổ đông, mua cổ phiếu phát hành thêm,…. Đây là ngày để các công ty chốt danh sách cổ đông.

Mặc dù, vẫn còn rất nhiều kiến thức mà BAC muốn chia sẻ với bạn đọc nhưng có lẽ chúng ta sẽ trở lại trong một bài viết khác. Để không bỏ lỡ những thông tin hữu ích đừng quên đón xem các nội dung mới sẽ được cập nhật thường xuyên tại  Ngoài ra, bạn đọc muốn tìm hiểu, tham gia, trải nghiệm thị trường chứng khoán nhưng chưa biết bắt đầu từ đâu hãy tham khảo ngay khóa học dưới đây nhé.

Tham khảo: Khóa học đầu tư chứng khoán cho người mới bắt đầu

Nhu cầu đào tạo doanh nghiệp