Vai trò và trách nhiệm của Senior Business Analyst (SBA)

1. Trách nhiệm chính của Senior Business Analyst

2. Kỹ năng cần thiết cho Senior Business Analyst

• Kỹ thuật phân tích kinh doanh: Một SBA phải sở hữu một kho công cụ và kỹ thuật BA rộng lớn giúp họ điều tra, lập mô hình và phân tích các quy trình và hệ thống kinh doanh phức tạp. Một số kỹ thuật thiết yếu bao gồm mô hình hóa quy trình, sơ đồ luồng dữ liệu và phân tích trường hợp sử dụng. Không giống như các nhà phân tích kinh doanh cấp thấp thường chuyên về một số kỹ thuật nhất định, một SBA phải thành thạo trong nhiều lĩnh vực, do đó họ có thể thực hiện ở cấp độ cao trong các dự án thuộc nhiều loại khác nhau.
• Kỹ thuật phân tích nghiệp vụ: SBA cần thành thạo các công cụ, kỹ thuật phân tích quy trình và hệ thống nghiệp vụ phức tạp như mô hình hoá quy trình (process modeling), sơ đồ luồng dữ liệu (data flow diagrams) và phân tích use case (use case analysis).
• Công cụ mô hình hóa thông tin: SBA phải sử dụng các công cụ như sơ đồ lớp (class diagrams) và mô hình dữ liệu quan hệ (relational data models) để trực quan hóa luồng dữ liệu trong hệ thống.
• Tiêu chuẩn ngành: Hiểu và áp dụng các tiêu chuẩn của ngành và tổ chức để đảm bảo giải pháp thực tiễn và tuân thủ các quy định.
• Sự tham gia của các bên liên quan: Một BA cấp cao phải có khả năng xác định các bên liên quan chính trong doanh nghiệp và hiểu được mức độ ảnh hưởng và mối quan tâm của họ. Điều này giúp SBA điều chỉnh các chiến lược giao tiếp và tương tác của họ theo sở thích của các bên liên quan khác nhau, đảm bảo rằng tất cả các ý kiến ​​đều được lắng nghe.
• Phát triển đề xuất: Một SBA thường sẽ ở trong tình huống phải phát triển và trình bày các trường hợp nghiệp vụ chi tiết, yêu cầu đề xuất (RFP) và lời mời thầu (ITT). Vì vậy, cần phải có khả năng nêu rõ các yêu cầu, chi phí và lợi ích liên quan đến giải pháp được đề xuất, cả bằng tài liệu và bằng lời nói.
• Quản lý dự án: Dù không phải là quản lý dự án, SBA cần có kỹ năng điều phối giữa các nhóm và giám sát các hạng mục công việc để đảm bảo dự án thành công.
• Phân tích dữ liệu: Senior Business Analyst cũng phải quen thuộc với phân tích dữ liệu và có thể sử dụng các công cụ để xử lý các tập dữ liệu lớn, xác định xu hướng và cung cấp thông tin hữu ích. Điều này thường liên quan đến việc sử dụng phân tích thống kê, mô hình dự đoán và trực quan hóa dữ liệu để giúp các bên liên quan đưa ra quyết định kinh doanh sáng suốt.

• Tư duy phân tích và phản biện: Một BA cấp cao phải xuất sắc trong tư duy phản biện, sử dụng dữ liệu để xây dựng sự hiểu biết toàn diện về nhu cầu của doanh nghiệp và các giải pháp tiềm năng. Kỹ năng này giúp họ đánh giá các tình huống từ nhiều góc độ, phát triển các chiến lược toàn diện và đưa ra các giải pháp khả thi.
• Quan điểm chiến lược: Để đảm bảo rằng các dự án họ quản lý phù hợp với các mục tiêu doanh nghiệp dài hạn, SBA phải suy nghĩ một cách cẩn thận. Một nhà phân tích kinh doanh cấp cao phải đảm bảo rằng các giải pháp họ đề xuất phù hợp với bối cảnh chiến lược của tổ chức. Quan điểm chiến lược vô cùng có giá trị khi đánh giá cách một dự án nhất định tác động đến các sáng kiến ​​khác và tư vấn cho các bên liên quan về mức độ ưu tiên và phân bổ nguồn lực.
• Giao tiếp và đàm phán: Khả năng truyền đạt thông tin phức tạp một cách rõ ràng cho cả các bên liên quan về mặt kỹ thuật và phi kỹ thuật là điều cần thiết nếu một SBA muốn thực hiện thành công vai trò của mình. Họ cũng phải có khả năng đàm phán hiệu quả, cân bằng giữa nhu cầu của khách hàng với tính khả thi về mặt kỹ thuật, đảm bảo cả hai bên thống nhất về kỳ vọng dựa trên thực tiễn.
• Kỹ năng giao tiếp: Hàng ngày, một SBA làm việc với nhiều người ở nhiều phòng ban với nhiều cấp độ tổ chức khác nhau. Do đó, việc xây dựng các mối quan hệ bền chặt và thúc đẩy môi trường hợp tác, cởi mở là điều bắt buộc nếu mục tiêu chính là giữ chân tất cả các bên liên quan.
• Lãnh đạo: SBA thường sẽ lãnh đạo các nhóm nhà phân tích cấp dưới, vì vậy, kỹ năng lãnh đạo là yếu tố tiên quyết. Điều này bao gồm việc dẫn dắt, cố vấn và thúc đẩy đội nhóm hoàn thành mục tiêu chung.

3. Yêu cầu về trình độ và kinh nghiệm của SBA

• Kinh nghiệm làm việc trong môi trường kinh doanh phức tạp, sử dụng đa dạng công cụ phân tích để giải quyết vấn đề.
• Kỹ năng quản lý mối quan hệ với các bên liên quan và khả năng làm việc với các dự án chiến lược.
• Hiểu biết sâu rộng về hoạt động kinh doanh và các ràng buộc thương mại.
• Chứng nhận, các chứng chỉ chuyên môn như IIBA CBAP (Certified Business Analysis Professional) hoặc BCS International Diploma in Business Analysis sẽ là lợi thế lớn.