Hiệu ứng lồng chim – Bí quyết của người thành công

Hiệu ứng lồng chim là một nguyên tắc tư duy được rất nhiều người thành công nhắc đến. Nếu bạn chưa biết thì đã có rất nhiều câu chuyện và giai thoại được dẫn chứng cho hiệu ứng này. Hãy cùng BAC khám phá và tìm hiểu cách mà bạn có thể áp dụng để thay đổi cuộc sống của mình.

Hiệu ứng lồng chim có thể khiến bạn bị kìm hãm

1. Hiệu ứng lồng chim là gì?

Để trả lời câu hỏi này, mời bạn đọc xem qua một số câu chuyện sau:

Thế kỷ 18 tại Pháp có một nhà triết học tên là Dennis Diderot. Một hôm, có người bạn mang tới tặng ông một chiếc áo ngủ với chất liệu và kiểu dáng rất đẹp, đường may cũng rất tinh tế nên Diderot cực kỳ yêu thích. Ông đã mặc chiếc áo, đi qua đi lại trong phòng sách và bỗng nhiên phát hiện đồ dùng trong phòng cái cũ mòn, cái lại không hợp phong cách, các mũi khâu trên thảm cũng thô đến đáng sợ. Mình đã có một chiếc áo ngủ sang trọng như thế này, tại sao lại không sống một cuộc sống đẹp hơn từ đây?.

Thế là, Diderot quyết định làm mới, nâng cấp toàn bộ nội thất trong phòng sách. Sau việc này, Diderot cảm thấy có gì đó không đúng. Bản thân là một triết học gia, thế mà lại chịu sức ép từ một chiếc áo ngủ. Ông đã ghi chép câu chuyện này lại để ngẫm nghĩ.

200 năm sau một nhà kinh tế học ở đại học Harvard, Juliet Schroer đã đề cập tới câu chuyện này trong cuốn sách có tựa đề “Chi tiêu quá độ của người Mỹ”, đồng thời đưa ra “Hiệu ứng Diderot”, chuyên chỉ hiện tượng con người sau khi có một thứ mới thì không ngừng bài trí những vật dụng phù hợp với nó.

Câu chuyện thứ hai lấy từ sách “Hàn phi tử” có tên “Tượng trợ chi ưu”. Truyện kể Trụ Vương dùng ngà voi làm đũa, chú của Trụ Vương, Cơ Tử từ chuyện nhỏ suy ra đại cục, nghĩ rằng điều này không có kết quả tốt. Bởi vì Cơ Tử cho rằng, dùng đũa ngà, ắt hẳn sẽ không dùng lại chiếc cốc thô sơ mà đổi sang dùng chiếc cốc sừng tê giác tinh tế, cũng chắc chắn sẽ không ăn lại rau củ ngũ cốc thô, mà đổi sang sơn hào hải vị.

Đương nhiên, ăn sơn hào hải vị cũng sẽ mặc quần áo sang trọng, ngồi trong căn phòng rộng rãi, dưới mái đình cao lớn, mà không thể mặc lại quần áo vải thô cứng, ngồi trong ngôi nhà tranh ăn uống.

Nền tảng tâm lý học của “Hiệu ứng Diderot”là gì? Căn cứ vào tâm lý học Gestalt, cảm giác hoàn chỉnh là một trong những điều cần thiết cơ bản nhất. Khi con người đối diện với sự không hoàn mỹ hoặc thiếu sót, sẽ xuất hiện một dạng căng thẳng nội tại, từ đó nảy sinh khuynh hướng nóng vội muốn thay đổi, khiến chúng hoàn hảo hơn, nhằm cân bằng nội tâm. Nói cách khác,”hiệu ứng Diderot” phản ánh tâm lý theo đuổi sự hoàn thiện của con người.

Có thể có người cho rằng, mình không phải là người có tính cách hoàn hảo, do vậy, “hiệu ứng Diderot” không phù hợp với họ. Nhưng nếu theo đuổi sự hoàn mỹ là tâm lý chung của nhiều người, nó sẽ hình thành áp lực cộng đồng, gián tiếp tạo ra “Hiệu ứng Diderot”.

Câu chuyện cuối cùng kể về nhà tâm lý học người Mỹ William James và bạn thân, nhà vật lý học Carlson, James cũng là người đưa ra “hiệu ứng lồng chim”. Một hôm, James cá cược với Carlson: “Tớ nhất định sẽ khiến cậu sớm nuôi một con chim.” Carlson không đồng tình: “Tớ chưa bao giờ nghĩ muốn nuôi một con chim.”

Vào ngày sinh nhật của Carlson, James tặng bạn một món quà, đó là một chiếc lồng chim tinh xảo. Carlson tiện tay đặt cạnh bàn làm việc, cười đáp: “Đây chỉ là một sản phẩm thủ công đẹp mà thôi.” Nhưng bắt đầu từ đó, khách khứa ghé thăm nhìn thấy chiếc lồng chim trống không bên cạnh chiếc bàn, dường như đều sẽ hỏi: “Giáo sư, ngài nuôi chim phải không?” Carlson đành phải giải thích hết lần này tới lần khác: “Tôi chưa bao giờ từng nuôi chim.” Nhưng sau câu trả lời này chỉ đều đổi lại nghi hoặc và ánh mắt ngờ vực. Bất đắc dĩ, Carlson đành mua một con chim bỏ vào lồng, “hiệu ứng lồng chim” cuối cùng đã ứng nghiệm.

Qua đó, có thể thấy rằng một khi chúng ta tiếp nhận đồ vật không cần thiết, áp lực theo đuổi sự hoàn mỹ của chính chúng ta cũng như áp lực cộng đồng mà những người xung quanh ta tạo nên, đều có thể thúc đẩy chúng ta không ngừng thu nhận nhiều hơn những món đồ không cần thiết.

Mặc dù, hiệu ứng lồng chim thường được dùng để nhắc nhở chúng ta về một cuộc sống giản dị, hạn chế những điều không cần thiết nhưng nếu biết vận dụng thì bạn còn có thể nhận được những giá trị cao hơn nữa.

2. Cách áp dụng hiệu ứng lồng chim vào cuộc sống

Trong cuộc sống tấp nập như hiện nay, con người quá bận rộn để xây dựng những thói quen tốt như tập thể dục, đọc sách hay đơn giản là thức dậy sớm. Vì thế, một số người đã tận dụng tác động từ hiệu ứng lồng chim để thay đổi bản thân.

Áp dụng hiệu ứng lồng chim có thể thay đổi cuộc đời bạn

Giả sử, bạn muốn bắt đầu thói quen đọc sách nhưng lại cảm thấy rất khó khăn để tập trung và nội dung trong sách thì không thú vị bằng internet. Hãy bắt đầu từ việc mua những quyển sách và đặt ở những nơi mà bạn và mọi người xung quanh đều nhìn thấy, bàn làm việc, phòng ngủ, tủ sách, văn phòng,… Điều này sẽ khiến những người xung quanh thắc mắc và bắt đầu đặt các câu hỏi cho bạn, “bạn đã đọc cuốn sách đó chưa?”, “nội dung cuốn sách là gì?”, “bạn thích thể loại sách nào?”… Những tác động này theo thời gian sẽ tạo ra ảnh hưởng lên bạn và biết đâu một ngày không xa bạn sẽ dành vài phút để đọc.

Một ví dụ khác về việc xây dựng thói quen tập thể dục. Chúng ta đều rất bận rộn và việc dành thời gian rãnh sau một ngày làm việc để tập luyện trở nên vô cùng khó khăn. Tuy nhiên, bạn có thể bắt đầu bằng cách mua các dụng cụ tập luyện, xem các video tập luyện, trò chuyện với những người có thói quen tập thể dục và bạn sẽ sớm nhận ra rằng đó là một hoạt động giải trí lành mạnh.

Mong rằng các thông tin được chia sẻ trên đây đã mang đến những kiến thức hữu ích cho bạn đọc. Vẫn còn rất nhiều điều thú vị, những bí quyết thay đổi cuộc sống, chia sẻ từ người thành công sẽ được cập nhật thường xuyên tại BAC’s Blog, đừng quên đón đọc.

Nhu cầu đào tạo doanh nghiệp