Cập nhật kỳ thi ECBA năm 2025 20 kỹ thuật trọng tâm cần nắm (Phần 2)

Những thay đổi trong kỳ thi ECBA được IIBA thực hiện đang nhận được nhiều sự quan tâm từ cộng đồng Business Analyst. Trong đó, việc giảm số lượng kỹ thuật được cho là để phù hợp với nhu cầu làm việc thực tế là điểm đáng chú ý. Bạn có thể xem lại phần 1 để biết 10 kỹ thuật đầu tiên là gì trước khi tiếp tục.

Tham khảo: Cập nhật kỳ thi ECBA năm 2025 20 kỹ thuật trọng tâm bạn cần nắm (Phần 1)

1. Organizational Modelling

Organizational Modelling là kỹ thuật mô tả trực quan cấu trúc, vai trò và mối quan hệ giữa các đơn vị trong tổ chức để làm rõ cách công việc được thực hiện. Kỹ thuật này tạo sự minh bạch về trách nhiệm và giúp đội dự án nhận diện các điểm nghẽn trong giao tiếp. Dù vậy, mô hình có thể nhanh lỗi thời và đôi lúc không phản ánh đúng những người có ảnh hưởng thật sự trong tổ chức.

Organizational Modelling giúp doanh nghiệp vận hành hiệu quả hơn

2. Process Analysis

Process Analysis là kỹ thuật giúp bạn hiểu cách quy trình vận hành và tìm ra các điểm kém hiệu quả có thể ảnh hưởng năng suất hoặc chất lượng. Kỹ thuật này giúp đảm bảo giải pháp xử lý đúng vấn đề và giữ các sáng kiến luôn đồng bộ trong toàn tổ chức. Nhưng đôi khi nó khá tốn thời gian và thiếu chuẩn chung cho cách mô tả.

3. Process Modelling

Process Modelling là kỹ thuật dùng các sơ đồ hoạt động để mô tả trình tự công việc nhằm làm rõ cách quy trình vận hành và xác định điểm cần tối ưu hoặc tự động hóa. Kỹ thuật này giúp hầu hết các bên liên quan dễ hiểu hơn và hỗ trợ đào tạo cũng như phối hợp nhưng đôi khi các mô hình chính thống lại tạo cảm giác nặng nề vì tốn nhiều tài liệu đi kèm.

4. Risk Analysis and Management

Risk Analysis and Management là kỹ thuật giúp bạn xác định các rủi ro có thể xảy ra cùng nguyên nhân và hướng xử lý phù hợp để giữ cho sáng kiến vận hành ổn định. Kỹ thuật này hỗ trợ quản lý rủi ro ở nhiều cấp độ và giúp chia sẻ các cách ứng phó hiệu quả nhưng danh sách rủi ro đôi khi quá lớn khiến bạn chỉ có thể xử lý một phần trong từng thời điểm.

Xác định và quản trị rủi ro đóng vai trò quan trọng trong kỳ thi ECBA

5. Root Cause Analysis

Root Cause Analysis là kỹ thuật giúp bạn tìm ra nguyên nhân gốc rễ của một vấn đề thay vì chỉ xử lý phần thể hiện bên ngoài. Các phương pháp quen thuộc như Five Whys hoặc Fishbone Diagram được dùng để dẫn dắt phân tích một cách có hệ thống. Kỹ thuật này hỗ trợ xác định đúng điểm nghẽn để đưa ra giải pháp phù hợp nhưng đòi hỏi kinh nghiệm cao và có thể gặp khó khăn khi vấn đề quá phức tạp.

6. Scope Modelling

Scope Modelling là kỹ thuật giúp bạn làm rõ phần công việc được đưa vào hoặc loại trừ khỏi một sáng kiến bằng các sơ đồ bối cảnh hoặc ranh giới trực quan. Kỹ thuật này hỗ trợ giải thích lý do cho các quyết định liên quan đến phạm vi và giúp đánh giá mức độ đầy đủ cũng như tác động của giải pháp. Tuy nhiên, phạm vi có thể khó thay đổi do yếu tố chính trị hoặc hợp đồng và các giả định sai dễ khiến phạm vi lệch khi nhu cầu thay đổi.

7. Stakeholder List, Map, or Personas

Stakeholder List Map or Personas là kỹ thuật giúp bạn xác định đầy đủ những cá nhân hoặc nhóm sẽ bị ảnh hưởng bởi sự thay đổi và cần được xem xét khi phân tích. Kỹ thuật này hỗ trợ bạn hiểu mức độ ảnh hưởng và nhu cầu của từng nhóm để xây dựng chiến lược tương tác phù hợp. Tuy nhiên, việc đánh giá mức độ ảnh hưởng và sự quan tâm của từng bên có thể phức tạp và dễ gây rủi ro, đặc biệt với những đội dự án ít thay đổi về nhóm liên quan.

8. SWOT Analysis

SWOT Analysis là kỹ thuật quen thuộc giúp bạn đánh giá điểm mạnh điểm yếu cơ hội và rủi ro của tổ chức để đưa ra quyết định kinh doanh chính xác. Kỹ thuật này cho phép bạn xem nhanh nhiều khía cạnh và tập trung vào những yếu tố tạo giá trị quan trọng nhất. Tuy vậy, kết quả phân tích thường ở mức độ khái quát và vẫn cần bổ sung ngữ cảnh rõ ràng để tránh làm lệch hướng đánh giá.

SWOT là kỹ thuật không thể thiếu với một Business Analyst

9. User Stories

User Stories là cách diễn đạt ngắn gọn nhu cầu dưới góc nhìn người dùng để giúp đội dự án hiểu rõ mục tiêu và lợi ích mong muốn. Kỹ thuật này dễ đọc dễ hiểu và hỗ trợ hiệu quả cho việc ưu tiên ước lượng và lập kế hoạch trong môi trường Agile. Dù vậy, User Stories có thể thiếu chi tiết quan trọng và thường cần bổ sung thêm bối cảnh để đảm bảo mọi người hiểu đúng yêu cầu.

10. Workshops

Workshops là các buổi làm việc có người điều phối nhằm tập hợp những bên liên quan để thảo luận ưu tiên và xác nhận yêu cầu hoặc quyết định ngay trong thời gian thực. Kỹ thuật này giúp thu thập thông tin chi tiết và xác thực đầu vào nhanh chóng nhờ sự hợp tác trực tiếp giữa các nhóm liên quan. Tuy nhiên, Workshops có thể trở nên chậm chạp nếu số người tham gia quá đông và luôn cần dẫn dắt cẩn thận để tránh bỏ sót các yêu cầu quan trọng.

Có thể nói, sự thay đổi này sẽ tạo ra nhiều “biến động” trong cuộc thi. Cụ thể, lượng kiến thức cần chuẩn bị giảm xuống, tập trung vào chiều sâu thay vì chiều rộng, nhiều câu hỏi thực tế và phù hợp với người mới hơn. Mong rằng với những sự điều chỉnh này, IIBA có thể giúp nhiều bạn tiếp cận với lĩnh vực phân tích dữ liệu. Đừng quên đón xem các bài viết mới nhất sẽ được cập nhật thường xuyên tại BAC's Blog.

Nguồn tham khảo:
https://www.adaptiveus.com/

Nhu cầu đào tạo doanh nghiệp