Cách để suy nghĩ như một Business Analyst

Một Business Analyst sẽ có cách nghĩ của một nhà phân tích. Tuy nhiên, những người ở vai trò khác nhau sẽ có suy nghĩ khác nhau. Vì thế, để có thể thay đổi cách tư duy, bạn sẽ cần một chút kỹ thuật và cả sự tập luyện.

Cách suy nghĩ của mỗi người được tạo thành bởi nhiều yếu tố

1. Suy nghĩ một cách trôi chảy

Vấn đề là chúng ta không suy nghĩ bằng lời nói, chúng ta suy nghĩ bằng hình ảnh, khái niệm,... và sau đó chuyển chúng thành từ ngữ để truyền đạt chúng. Có lẽ sự lưu loát, hay “suy nghĩ như…” là vấn đề nhìn và hiểu các bức tranh hoặc khái niệm thay vì bổ sung cho các từ.

Ví dụ, khi bạn học một ngôn ngữ thứ hai, bạn dành nhiều thời gian để dịch các từ. Để hiểu một từ trong ngôn ngữ thứ hai, trước tiên bạn dịch từ đó sang một từ tương ứng trong ngôn ngữ mẹ đẻ của bạn, từ này tạo ra một hình ảnh trong tâm trí bạn. Một người nói tiếng Anh học tiếng Tây Ban Nha sẽ dịch “el vaso de agua sobre la mesa” thành “ly nước trên bàn” và sau đó hình ảnh chiếc ly trên bàn hiện ra trong đầu cô ấy. Một người nói tiếng Tây Ban Nha sẽ nhìn thấy hình ảnh đó trong đầu cô ấy ngay lập tức. Khi bạn thông thạo ngôn ngữ thứ hai, bạn có thể làm giống như người bản ngữ: xem hình ảnh mà không trao đổi từ ngữ trong não trước của bạn.

Vì vậy, chúng ta có thể kết luận rằng nếu chúng ta đang “nghĩ giống” một số vai trò hoặc nghề nghiệp mà chúng ta thấy mình thông thạo vai trò hoặc nghề nghiệp đó, hay nói cách khác, chúng ta nhìn thấy các khái niệm và hình ảnh thay vì chỉ các từ.

2. Suy nghĩ như là…

Tất cả chúng ta đều có những vai trò, vị trí hoặc thời điểm trong cuộc sống khi chúng ta có thể nói rằng mình đã hoặc đang thông thạo một thứ gì đó, không phải là một ngôn ngữ. Ví dụ, đôi khi trong đời, tôi cảm thấy mình thông thạo nhiều vai trò.

Những vai trò khác nhau sẽ có cách suy nghĩ khác nhau

Là một nhà phân tích, bạn có thể nhìn thấy các phần của một vấn đề lớn hơn, đôi khi không thể nhìn thấy chính vấn đề lớn hơn. Ví dụ, với tư cách là người lập mô hình dữ liệu, bạn sẽ nghĩ về các thực thể, mối quan hệ, khóa ngoại và khóa chính, ngay cả khi thực hiện các cuộc phỏng vấn ban đầu với người dùng và các bên liên quan trong kinh doanh. Điều này, như bạn có thể tưởng tượng, đã dẫn đến một số thông tin sai lệch khá thú vị trong giai đoạn tìm hiểu.

Giả sử, bạn là người có xu hướng suy nghĩ kỹ thuật hơn là quản lý. Các đồng nghiệp của bạn có thể nhìn thấy biểu đồ Gantt trong đầu họ khi được trình bày điều lệ dự án. Họ có thể chia nhỏ phạm vi thành một cấu trúc phân chia công việc và có thể nhìn thấy mạng lưới ưu tiên trong đầu với tất cả các nguồn lực được sắp xếp và phân công giữa các nhiệm vụ.

Điều đó hoàn toàn bình thường, nó sẽ không phải là bản năng của bạn cho đến khi bạn trải qua nhiều năm làm việc trong vai trò quản lý. Vì thế, việc suy nghĩ giống như… một ai đó sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm vai trò, kinh nghiệm, trải nghiệm,… của bạn.

3. Không đảm bảo thành công nhưng chắc chắn

Sự lưu loát, hay “suy nghĩ như..”, không phải là sự đảm bảo cho sự thành công trong bất kỳ nghề nghiệp hay vai trò nào. Nói cách khác, bạn chắc chắn có thể thành công trong một vai trò nhất định mà không cần quá tập trung vào vai trò đó đến mức suy nghĩ của bạn bị tiêu hao bởi nó.

Chắc chắn có bằng chứng và các nghiên cứu về hành vi nhận thức chỉ ra rằng chúng ta có xu hướng thông thạo ở một số lĩnh vực nhất định. Một số người có khả năng tự nhiên để học ngôn ngữ và ngữ điệu cũng như cách biến điệu khiến cho việc đọc thuộc lòng của họ bằng ngôn ngữ đó có vẻ tự nhiên, ngay cả với người bản ngữ. Những người khác đấu tranh chỉ để học đủ từ vựng để hiểu và có khả năng giao tiếp cơ bản. Tương tự như vậy, một số người sẽ thấy việc thông thạo một ngôn ngữ lập trình dễ dàng hơn nhiều so với những người khác. Tuy nhiên, một người có thể thành công với vai trò là một lập trình viên, nhà thiết kế, quản lý dự án, người nói ngôn ngữ thứ hai hoặc nhà phân tích kinh doanh mà không nhất thiết phải thông thạo.

Mặt khác, cũng có bằng chứng chỉ ra rằng với sự tập trung, chú ý, thực hành và ý định, một người có thể nắm vững một vai trò và trở nên thông thạo vai trò đó, ngay cả khi không có thiên hướng về vị trí đó. Trong cuốn sách Những người xuất chúng, Malcolm Gladwell gợi ý rằng một người có thể trở thành chuyên gia, thông thạo hoàn toàn trong một vai trò hoặc nghề nghiệp bằng cách thực hành vai trò hoặc nghề nghiệp đó trong 10.000 giờ.

Bất kể bạn có sở thích về nó hay không hay bạn có thông thạo phân tích kinh doanh hay không, bạn sẽ thành công hơn với tư cách là một nhà phân tích kinh doanh khi bạn suy nghĩ với tư cách là một nhà phân tích kinh doanh. Vậy “suy nghĩ như một nhà phân tích kinh doanh” có nghĩa là gì?

4. Suy nghĩ như một Business Analyst

Suy nghĩ như Business Analyst là một khái niệm còn mơ hồ

Việc “suy nghĩ như một nhà phân tích kinh doanh” còn rất mơ hồ. Một lập trình viên viết mã khiến máy tính làm được mọi việc. Một nhà phân tích hoặc nhà thiết kế hệ thống phân tích các vấn đề và tạo ra các hệ thống dựa trên máy tính để giải quyết các vấn đề đó. Hoạt động cụ thể mà nhà phân tích kinh doanh nghĩ đến là gì?

• Yêu cầu? Bạn có thể tưởng tượng việc nghĩ về mọi thứ theo yêu cầu, chẳng hạn như “Đã đến giờ ăn tối, tôi cần những gì cho bữa tối?”
• Tài liệu? Vâng, nhà phân tích kinh doanh dường như làm rất nhiều tài liệu đến nỗi đôi khi toàn bộ vai trò của anh ấy dường như là về tài liệu, nhưng suy nghĩ về tài liệu, chẳng hạn như “hãy để tôi viết ra những gì tôi sẽ mặc đi làm hôm nay” dường như không được áp dụng.
• Liên lạc hoặc phiên dịch giữa doanh nghiệp và CNTT? Suy nghĩ của bạn có thể diễn ra như thế này: “để tôi giải thích cho bạn hiểu chuyện gì đang xảy ra với chương trình truyền hình này, bạn thân mến”. Không, điều đó cũng không hiểu lắm.

Vì tất cả các nhà phân tích kinh doanh dù làm ở vị trí gì vẫn đều là người giải quyết vấn đề, đây là nhiệm vụ chính của họ. Đây là nhiệm vụ của nhà phân tích kinh doanh: xác định các vấn đề kinh doanh, tìm kiếm các giải pháp mới , để mạnh dạn đi đến nơi mà chưa có nhà phân tích kinh doanh nào đi trước, có lẽ suy nghĩ như một nhà phân tích kinh doanh là suy nghĩ như một người giải quyết vấn đề.

• Tư duy phản biện là một hình thức lập luận thách thức suy nghĩ và niềm tin để xác định điều gì là đúng, đúng một phần hoặc sai. Ví dụ, một nhà phân tích kinh doanh có tư duy phản biện sẽ đặt câu hỏi về tuyên bố vấn đề để đảm bảo rằng đó là tuyên bố vấn đề thực sự chứ không phải mô tả triệu chứng trước khi tiến hành phân tích.
• Tư duy hệ thống là quá trình xem các vấn đề như một phần của toàn bộ hệ thống hơn là các sự cố riêng lẻ. Nhà phân tích nghiệp vụ cần xem tổ chức và các quy trình kinh doanh của tổ chức đó như một hệ thống để thực sự hiểu tác động của những thay đổi đối với tổ chức mà nhà phân tích nghiệp vụ đang mang lại.
• Tư duy chiến lược khi được áp dụng bởi một cá nhân liên quan đến việc tạo ra và áp dụng những hiểu biết sâu sắc và cơ hội vượt ra ngoài khung thời gian hiện tại. Trong khi tư duy hệ thống cung cấp cho nhà phân tích kinh doanh tầm nhìn rộng hơn về vấn đề, chiều sâu và bối cảnh, thì tư duy chiến lược cung cấp cho nhà phân tích kinh doanh một cái nhìn lớn hơn về mặt thời gian.
• Tư duy phân tích là điều cần thiết để giải quyết vấn đề và đi đôi với tư duy phản biện. Tư duy phản biện và tư duy phân tích đôi khi được coi là đồng nghĩa. Tư duy phản biện đặc biệt tập trung vào suy nghĩ trong khi tư duy phân tích tập trung vào mọi thứ khác. Vì thường khó nhìn thấy toàn bộ vấn đề hoặc toàn bộ tình huống mà vấn đề tồn tại do sự phức tạp của kinh doanh và công nghệ ngày nay, nên nhà phân tích kinh doanh chia bức tranh lớn hơn thành những hình ảnh nhỏ hơn, dễ quản lý hơn để giúp việc kiểm tra và xử lý dễ dàng hơn.
• Tư duy trực quan có lẽ là tư duy duy nhất có thể yêu cầu một chút thiên hướng trong đó một số người trực quan hơn những người khác. Nhưng chế độ tư duy này đưa chúng ta quay trở lại tiền đề ban đầu mà chúng ta không nghĩ bằng lời mà bằng hình ảnh và khái niệm: tầm nhìn.

Suy nghĩ như một nhà phân tích kinh doanh có thể chỉ đơn giản là suy luận về các vấn đề, hình dung các giải pháp và đặt thêm câu hỏi. Mong rằng bài viết đã mang đến cho bạn những thông tin hữu ích. Đừng quên đón xem các bài viết mới nhất sẽ được cập nhật tại BAC's Blog.

Nguồn tham khảo:
https://www.batimes.com/

Nhu cầu đào tạo doanh nghiệp