Phân tích dữ liệu trong kinh doanh ngày càng phổ biến. Những lợi ích mà hoạt động này mang lại là rất thiết thực. Nếu bạn là người mới và muốn tìm hiểu cách ứng dụng thông qua bài tập thực tế thì đây là bài viết dành cho bạn
1. Phân tích dữ liệu trong kinh doanh là gì?
Phân tích dữ liệu trong kinh doanh là quá trình thu thập, xử lý và hiểu dữ liệu để hỗ trợ ra quyết định. Nó giúp doanh nghiệp nhìn rõ tình hình thực tế thay vì chỉ dựa vào cảm tính. Việc phân tích có thể đơn giản như coi báo cáo doanh số, hoặc phức tạp như dùng mô hình dự đoán. Dù ở mức nào, mục tiêu cuối cùng vẫn là hiểu dữ liệu để làm việc hiệu quả hơn.
Phân tích dữ liệu trong kinh doanh mang lại nhiều lợi ích
Trong môi trường kinh doanh cạnh tranh, quyết định sai có thể tốn kém thời gian và tiền bạc. Dữ liệu giúp làm rõ chuyện gì đang xảy ra, tại sao lại xảy ra, và nên làm gì tiếp theo. Nó là nền tảng để xây chiến lược bán hàng, marketing, tài chính hay chăm sóc khách hàng. Do đó, biết phân tích dữ liệu là lợi thế lớn cho bất kỳ ai đi làm.
Một cửa hàng có thể phân tích lịch sử bán hàng để biết mặt hàng nào bán chạy theo mùa. Phòng marketing dùng dữ liệu để biết chiến dịch nào mang lại nhiều khách hàng nhất. Kế toán theo dõi dòng tiền và chi phí để điều chỉnh kế hoạch tài chính kịp thời. Những quyết định này đều dựa trên việc phân tích dữ liệu cụ thể, không chỉ cảm nhận.
2. Các công cụ phân tích dữ liệu trong kinh doanh phổ biến
Excel hay Google Sheets cho phép xử lý bảng tính, dùng công thức, vẽ biểu đồ nhanh chóng. Với các hàm đơn giản, bạn có thể phân tích doanh thu, chi phí hoặc theo dõi KPI. Dù không chuyên sâu như phần mềm khác, nhưng đủ mạnh cho nhiều tình huống thực tế.
Có khá nhiều công cụ phân tích dữ liệu mà bạn có thể sử dụng
Power BI và Tableau là công cụ chuyên để trực quan hóa dữ liệu, thường dùng trong các báo cáo kinh doanh. Chúng giúp bạn biến dữ liệu khô khan thành biểu đồ sinh động, dễ hiểu. Khi cần trình bày kết quả cho sếp hoặc khách hàng, hai công cụ này rất đáng giá. Cả hai đều có bản dùng thử và tài liệu học miễn phí trên mạng.
Python và R là ngôn ngữ lập trình thường dùng trong phân tích dữ liệu chuyên sâu. Chúng mạnh ở khả năng xử lý dữ liệu lớn, mô hình dự đoán và tự động hóa báo cáo. Với người mới, Python dễ tiếp cận hơn và có cộng đồng hỗ trợ rất mạnh. Nếu muốn học phân tích dữ liệu lâu dài, đây là kỹ năng nên đầu tư.
SQL là ngôn ngữ dùng để truy vấn dữ liệu từ cơ sở dữ liệu, thường gặp trong các công ty lớn. Khi bạn cần lọc, nhóm, tính toán dữ liệu từ hàng ngàn dòng trở lên, SQL cực kỳ hữu ích. Cú pháp của SQL đơn giản, dễ học, phù hợp cả với người không rành công nghệ. Biết SQL giúp bạn làm việc hiệu quả hơn với bộ phận kỹ thuật hoặc data team.
3. Các dạng bài tập phân tích dữ liệu trong kinh doanh thường gặp
- Phân tích doanh thu, lợi nhuận: Đây là dạng bài tập giúp xác định sản phẩm, khu vực hay kênh bán hàng nào mang lại doanh thu cao nhất. Từ đó, doanh nghiệp biết nên đầu tư vào đâu để tăng lợi nhuận.
- Dự đoán xu hướng bán hàng: Dạng này dùng dữ liệu trong quá khứ để ước tính doanh số tương lai. Nó giúp lập kế hoạch nhập hàng, chạy khuyến mãi hoặc phân bổ nguồn lực hợp lý hơn.
- Phân tích hành vi khách hàng: Bài tập này giúp hiểu khách thường mua gì, vào thời điểm nào, qua kênh nào và với tần suất ra sao. Doanh nghiệp dựa vào đó để cá nhân hóa trải nghiệm và giữ chân khách.
- Tối ưu chi phí marketing: Dạng bài này tập trung vào việc đánh giá hiệu quả từng kênh quảng cáo hoặc chiến dịch marketing. Mục tiêu là giảm chi phí lãng phí và tăng tỷ lệ chuyển đổi.
- Phân khúc thị trường: Dữ liệu được dùng để chia khách hàng thành từng nhóm theo độ tuổi, nhu cầu, hành vi mua sắm... Nhờ đó, doanh nghiệp có thể đưa ra thông điệp phù hợp cho từng nhóm.
- Phân tích hiệu suất nhân viên: Dạng bài này theo dõi các chỉ số như doanh số, số đơn xử lý, hay thời gian làm việc. Nó giúp quản lý đánh giá hiệu quả và đưa ra chính sách khen thưởng hợp lý.
- Theo dõi dòng tiền: Bài tập giúp hiểu rõ tiền vào – tiền ra theo từng khoảng thời gian. Việc này rất quan trọng để đảm bảo doanh nghiệp không rơi vào tình trạng thiếu hụt vốn.
- Phân tích tồn kho: Dữ liệu được dùng để kiểm tra hàng hóa tồn kho ở mức bao nhiêu là hợp lý. Nếu tồn kho quá nhiều thì lãng phí, còn quá ít thì dễ hụt hàng khi có đơn gấp.
4. Ví dụ bài tập phân tích dữ liệu trong kinh doanh có đáp án
Dưới đây là một bài tập phân tích dữ liệu trong kinh doanh đơn giản mà bạn thường gặp. Đề bài yêu cầu phân tích doanh thu dựa vào dữ liệu bán hàng.
Ngày | Tên sản phẩm | Số lượng bán | Giá bán (nghìn) |
---|---|---|---|
01/06 | Nồi chiên không dầu | 5 | 1500 |
01/06 | Máy ép trái cây |
3 |
1200 |
02/06 |
Nồi chiên không dầu |
2 | 1500 |
03/06 |
Bếp hồng ngoại |
4 | 900 |
04/06 |
Máy ép trái cây |
1 | 1200 |
04/06 |
Bếp hồng ngoại |
2 | 900 |
05/06 |
Nồi chiên không dầu |
3 | 1500 |
06/06 |
Máy ép trái cây |
4 | 1200 |
Yêu cầu đưa ra là bạn phải tính doanh thu (số lượng x giá bán), tổng doanh thu theo sản phẩm và xác định sản phẩm có doanh thu cao nhất.
Hướng dẫn cách thực hiện trong Excel:
- B1: Bạn thêm một cột "Doanh thu" bên cạnh, dùng công thức =C2*D2 và kéo xuống cho toàn bộ các dòng.
-
B2: Dùng hàm SUMIF để tính tổng doanh thu cho từng sản phẩm:
Ví dụ: =SUMIF(B:B, "Nồi chiên không dầu", E:E) - B3: So sánh các kết quả để xác định sản phẩm doanh thu cao nhất
Đáp án:
- Nồi chiên không dầu: 15 triệu
- Máy ép trái cây: 10.8 triệu
- Bếp hồng ngoại: 5.4 triệu
Kết luận “Nồi chiên không dầu” là sản phẩm có doanh thu cao nhất.
Trên đây là những gì bạn cần biết về phân tích dữ liệu trong kinh doanh và bài tập có đáp án. Trong ví dụ trên, chúng ta đã sử dụng Excel để tiến hành phân tích. Ngoài ra, bạn còn có thể dùng các công cụ như Power BI hay Tableau để vẽ biểu đồ trực quan. Đừng quên đón xem các bài viết mới nhất sẽ được cập nhật thường xuyên tại BAC's Blog.
Nguồn tham khảo:
Internet
Nhu cầu đào tạo doanh nghiệp
CÁC KHOÁ HỌC BUSINESS ANALYST BACs.VN DÀNH CHO BẠN
Khoá học Online:
Khoá học Offline:
Tại Tp.HCM:
Tại Hà Nội:
Tham khảo lịch khai giảng TẤT CẢ các khóa học mới nhất
Ban biên tập nội dung - BAC
Nhu cầu đào tạo doanh nghiệp
CÁC KHOÁ HỌC BUSINESS ANALYST BACs.VN DÀNH CHO BẠN
Khoá học Online:
Khoá học Offline:
Tại Tp.HCM:
Tại Hà Nội:
Tham khảo lịch khai giảng TẤT CẢ các khóa học mới nhất
Ban biên tập nội dung - BAC