Hội chứng kẻ mạo danh (Imposter Syndrome) là một hiện tượng tâm lý phổ biến hiện nay, ảnh hưởng trực tiếp đến nhiều người ở mọi lĩnh vực khác nhau, đặc biệt là nhà phân tích nghiệp vụ (BA). Những người mắc hội chứng này thường cảm thấy không xứng đáng với thành công của bản thân, họ luôn lo lắng bị phát hiện là "kẻ mạo danh" và thiếu tự tin vào khả năng của mình. Bài viết sau cùng BAC khám phá 5+ cách giúp Business Analyst vượt qua hội chứng Imposter Syndrome nhé.
Thực tế, một số BA có xu hướng quá khiêm tốn, họ thường tự ti và cảm thấy thất vọng khi có sự cố xảy ra đồng thời đánh giá thấp bản thân khi mọi việc diễn ra tốt đẹp. Đối với các BA, hội chứng này có thể gây ra nhiều ảnh hưởng tiêu cực, bao gồm:
- Giảm năng suất và hiệu quả công việc
- Khó khăn trong việc đưa ra quyết định và giải quyết vấn đề
- Lo lắng và căng thẳng
- Tránh né những thử thách và cơ hội mới
Với vai trò là một Business Analyst, chính kỹ năng phân tích giúp BA giải quyết bất kỳ vấn đề nào có thể xảy ra trong công việc. Tuy nhiên khi BA hướng khả năng phân tích, khả năng tư duy phê phán, khả năng tư duy vào bản thân, BA có thể phóng đại tất cả những điều họ đang làm sai và làm lu mờ những điều họ đang làm đúng. Tuy vậy, bạn hoàn toàn có thể "chiến thắng" hội chứng này bằng những cách sau:
1. Nhận thức rõ bản chất của hội chứng, nhìn nhận đúng bản thân mình
Bước đầu tiên để vượt qua hội chứng Imposter Syndrome là hiểu rõ về bản chất của nó. Hãy tìm hiểu về các triệu chứng, nguyên nhân và tác động của hội chứng này để bạn có thể nhận diện được nó trong chính mình. Việc thừa nhận rằng bạn không đơn độc và có rất nhiều người cũng đang trải qua những cảm xúc tương tự sẽ giúp bạn bớt lo lắng và tự tin hơn rất nhiều.
Đôi khi, bạn nên nâng cấp hơn bằng cách liên tục cập nhật kiến thức mới. Thậm chí bạn có thể tìm một người cố vấn đáng tin cậy. Một người nào đó mà bạn có thể cộng tác cùng và sẽ đưa ra cho bạn những phản hồi trung thực và mang tính xây dựng.
2. Thay đổi cách nhìn nhận bản thân
Hội chứng kẻ mạo danh thường khiến bạn tập trung vào những điểm yếu và thiếu sót của bản thân, thay vì nhìn nhận những thành tựu và ưu điểm của mình. Vì vậy, hãy tập trung vào những điều bạn đã đạt được, ghi nhận những nỗ lực của bản thân và tự hào về những thành công của bạn. Thay vì so sánh bản thân với người khác, hãy tập trung vào việc phát triển bản thân và hoàn thiện những kỹ năng của bạn trước tiên.
Hãy bắt đầu bằng cách lập một danh mục các thành tích của bạn. Nhìn lại quá trình làm việc của bạn, những dự án diễn ra tốt đẹp, những cuộc họp diễn ra suôn sẻ, những câu hỏi hữu ích bạn đặt ra để giúp bạn có thể hình dung được hình mẫu thành công và cảm giác đạt được thành tựu của mình. Tiếp theo, hãy nhìn vào những thành tích thực sự nổi bật và xác định những hành động bạn đã thực hiện để tạo ra kết quả đó. Cuối cùng, hãy biến điều này thành thói quen hàng ngày.
3. Tìm kiếm sự hỗ trợ
Đừng ngại chia sẻ những cảm xúc và suy nghĩ của bạn với những người bạn tin tưởng, chẳng hạn như bạn bè, thành viên gia đình hoặc mentor. Việc chia sẻ sẽ giúp bạn cảm thấy nhẹ nhõm hơn và nhận được những lời khuyên hữu ích từ những người xung quanh. Bạn có thể tham gia các cộng đồng BA trực tuyến/trực tiếp để kết nối với những người có cùng nghề nghiệp và chia sẻ những kinh nghiệm của bạn. Việc tương tác với những người khác đang trải qua những điều tương tự có thể giúp bạn cảm thấy bớt đơn độc và tự tin hơn.
4. Tự tin vào khả năng của bản thân
Hãy ghi nhớ rằng bạn đã được tuyển dụng vào vị trí BA vì bạn có những kỹ năng và kinh nghiệm cần thiết để thành công. Hãy tự tin vào khả năng của bản thân và đừng ngại thể hiện ý kiến và đóng góp của bạn.
Thực tế, thông thường, BA có thể cảm thấy tự tin khi làm việc độc lập, chẳng hạn như tạo tài liệu. Nhưng sau đó, hội chứng kẻ mạo danh sẽ có thể xuất hiện khi họ bắt đầu xem xét tài liệu yêu cầu với các bên liên quan. BA càng có mối quan hệ tốt với các bên liên quan thì họ càng ủng hộ công việc của BA nhiều hơn và khi đó BA sẽ càng dễ dàng thể hiện được sự tự tin của mình. Và bạn cũng sẽ dễ dàng sửa chữa hơn khi mắc sai lầm vì bạn có sự tin tưởng nhất định.
5. Chấp nhận sự không hoàn hảo, luôn học hỏi và phát triển
Không ai là hoàn hảo, và việc mắc sai lầm là điều bình thường. Hãy học cách chấp nhận những sai sót của bản thân và xem đó là cơ hội để học hỏi và phát triển. Hãy dành thời gian để học hỏi những kiến thức và kỹ năng mới để bạn có thể cập nhật những xu hướng mới nhất và nâng cao năng lực của bản thân.
Như vậy, hội chứng kẻ mạo danh có thể là một thách thức, nhưng nó không phải là điều không thể vượt qua. Bạn hoàn toàn có thể xây dựng sự tự tin, tăng cường lòng tự trọng và đạt được thành công trong sự nghiệp BA của bạn. Vượt qua hội chứng kẻ mạo danh là một hành trình dài, mong rằng bài viết trên đã đem đến cho bạn những kiến thức hữu ích, đừng quên thường xuyên truy cập BAC's Blog bạn nhé.
Nguồn tham khảo:
https://www.bridging-the-gap.com/
Nhu cầu đào tạo doanh nghiệp
BAC là đơn vị đào tạo BA đầu tiên tại Việt Nam. Đối tác chính thức của IIBA quốc tế. Ngoài các khóa học public, BAC còn có các khóa học in house dành riêng cho từng doanh nghiệp. Chương trình được thiết kế riêng theo yêu cầu của doanh nghiệp, giúp doanh nghiệp giải quyết những khó khăn và tư vấn phát triển.
CÁC KHOÁ HỌC BUSINESS ANALYST BACs.VN DÀNH CHO BẠN
Khoá học Online:
Khoá học Offline:
Tại Tp.HCM:
Tại Hà Nội:
Tham khảo lịch khai giảng TẤT CẢ các khóa học mới nhất
Ban biên tập nội dung - BAC